Ile snu potrzebuje dziecko to pytanie, na które odpowiedź pozwoli uporządkować życie nie tylko w domowym zaciszu. Ta wiedza zastosowana w praktyce może też przynieść rezultaty w postaci lepszych wyników w nauce.

Z tego artykułu dowiesz się:

  1. Dlaczego odpowiednia ilość snu jest tak ważna?
  2. Ile snu potrzebuje dziecko?
  3. Odpowiednia ilość snu w ciągu doby a edukacja
  4. Ile powinny spać dzieci w wieku szkolnym? Korzyści

Odpowiednia ilość snu jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, a u dzieci w wieku szkolnym ma bezpośrednie przełożenie na wyniki w nauce. Chociaż często byśmy chcieli, żeby dzieci chodziły spać o „normalniejszej” porze albo żeby wcześniej wstawały, to warto sobie uświadomić, że ich zegar dobowy działa w zupełnie innym rytmie niż w przypadku dorosłych. Zobacz, ile powinny spać dzieci w wieku szkolnym i dlaczego warto dać im pospać trochę dłużej.

Dlaczego odpowiednia ilość snu jest tak ważna?

Większość dzieci w wieku szkolnym ma problem ze wstaniem rano, sprawnym naszykowanie się do szkoły, a nawet – ze skupieniem się na pierwszych lekcjach. Jednak problem z koncentracją to dopiero wierzchołek góry lodowej.

Badania pokazują, że wczesne godziny rozpoczynania lekcji, a co za tym idzie – wymuszanie na dzieciach wczesnej pobudki, prowadzą często do stanu trwałego niedoboru snu. Ten z kolei może naruszyć i tak już wrażliwą w tym wieku równowagę psychiczną. To właśnie w nastoletnim wieku najłatwiej zapadamy na różnego rodzaju zaburzenia psychiczne jak depresja czy stany lękowe.

Pierwszym i najbardziej oczywistym objawem niedoboru snu jest zły nastrój oraz znacznie obniżona zdolność koncentracji. Z niewyspaną młodzieżą trudniej się pracuje, a efekty tej pracy są mniejsze niż przy optymalnych warunkach, w których nauka rozpoczynałaby się w godzinach zgodnych z biologicznym rytmem młodych ludzi.

Zobacz również: Jaki materac dla dziecka?

Nastolatka śpiąca w łóżku

Ile snu potrzebuje dziecko?

Skąd możemy wiedzieć, ile godzin snu potrzebuje dziecko? Ponieważ zapotrzebowanie na sen w dużej mierze zależy od naszego wieku, a regulowane jest przez rytm biologiczny. Rytm biologiczny – czyli naturalny rytm dobowy – to nasz wewnętrzny zegar, który odpowiada za uczucie senności wieczorem i wybudza nas rano. Jest on ściśle uzależniony od etapu rozwoju człowieka i zmienia się wraz z wiekiem.

Modyfikacji ulega nie tylko liczba godzin, którą powinniśmy przeznaczać w ciągu doby na sen, ale też pory, kiedy nasz organizm domaga się tego snu. Jak wygląda to w przypadku dzieci w wieku szkolnym? U nastolatków rytm dobowy jest przesunięty o 1 do 3 godzin w stosunku do osoby dorosłej. Co to oznacza w praktyce?

Nastolatek działa według późniejszego harmonogramu niż dorośli i o godzinie 22 czy 23 jest zwykle w pełni rozbudzony. W przeciwieństwie do rodziców, których organizmy działają w innym rytmie dobowym, nastolatek o tej porze nie czuje się jeszcze senny. Z kolei obudzony do szkoły o godzinie 6 rano czuje się tak, jakby czuła się osoba dorosła obudzona o 3 godziny wcześniej. Trudno oczekiwać, żeby wybudzony o takiej porze człowiek był w dobrym humorze, a jego zdolność koncentracji i przyswajania wiedzy stały na najwyższym poziomie.

Odpowiadając na pytanie, ile godzin snu potrzebuje dziecko, jest to 8 do 10 godzin na dobę. Więcej o tym, ile snu potrzebuje dziecko w zależności od wieku, piszemy w artykule: Ile godzin snu potrzebujemy.

Odpowiednia ilość snu w ciągu doby a edukacja

Współtwórca testu na inteligencję, psycholog Lewis Terman, poświęcił swoją karierę na analizę czynników, które sprzyjają rozwojowi intelektualnemu najmłodszych. Nie powinno nas zdziwić, że jednym z odkrytych przez niego aspektów był właśnie sen. Terman uważał, że duża ilość snu ma korzystny wpływ na uzdolnienia intelektualne bez względu na wiek dziecka. Ta zależność nie zanika, gdy dziecko wyrasta z najmłodszych lat, ale utrzymuje się wraz z dorastaniem.

Idąc dalej, Terman wprost pisał, że nauka szkolna powinna się rozpoczynać w godzinach zgodnych z biologicznym rytmem dzieci, by umożliwić im długi sen nieprzerywany nagle we wczesnych godzinach porannych. Był zdecydowanym przeciwnikiem rozpoczynania zajęć szkolnych wcześniej niż o godzinie 9.

Zadbaj o zdrowy sen dziecka i dowiedz się jaki materac dla nastolatka wybrać?

Ile powinny spać dzieci w wieku szkolnym? Korzyści

Szukając odpowiedzi na pytanie, jaka jest odpowiednia ilość snu i analizując nawyki dotyczące efektywnego nocnego odpoczynku, warto zwrócić też uwagę na ściśle związane z tym tematem zagadnienie. Jest to powszechne we współczesnym świecie społeczne lekceważenie snu.

Jako dorośli świadomie pozbawiamy się odpowiedniej ilości nocnego odpoczynku. W odniesieniu natomiast do nastolatków błędne ocenianie przez dorosłych zapotrzebowania i roli, jaką odgrywa sen w ich rozwoju, sprawia czasem, że krytykujemy dziecko za lenistwo i wylegiwanie się. Chcemy, żeby nastolatek kładł się wcześniej i wstawał o „bardziej rozsądnej” porze. Tym bardziej warto pamiętać o tym, że godziny snu nastolatków nie wynikają w dużej mierze ze świadomych decyzji, a z biologicznego nakazu. Ważna jest przede wszystkim odpowiednia ilość snu w ciągu doby, a mniej to, o której godzinie dziecko pójdzie spać.

Nastolatek rozwiązujący zadanie w szkole

Coraz więcej badań potwierdza tezę, że zdolny uczeń to wyspany uczeń. W praktyce oznacza to, że nauka rozpoczynająca się później, w godzinach dostosowanych do rytmu biologicznego nastolatków, korzystnie wpływa na zdolności intelektualne i edukacyjne dzieci. Prosty czynnik biologiczny – odpowiednia ilość snu – może sprawić, że dodatkowa pomoc w nauce i korepetycje będą potrzebne w dużo mniejszym zakresie.

Skoro wiesz już, dlaczego tak ciężko jest dobudzić dzieci na rano do szkoły, to może chociaż w wakacje i w weekendy warto dać im pospać? :)